آموزش صفر تا صد اجرای ساختمان

در این مقاله قصد دارم آموزش صفرتا صد اجرای ساختمان را به‌صورت خلاصه اما کاربردی و مفید ارائه نمایم.

به‌طورکلیاجرای ساختمان شامل ۳ مرحله اصلی زیر است:

۱-اقدامات قبل از ساخت

۲-مراحل اجرایی پروژه

۳-پایان کار

اقدامات قبل از ساخت شامل تهیه یا تأمین ملک موردنظر جهت ساخت‌وساز بعلاوه اقدامات لازم جهت اخذ مجوز ساخت یا به‌اصطلاح پروانه ساخت می‌باشد.

پایان کار شامل اقداماتی نظیر گرفتن استاندارد آسانسور، تکمیل و ثبت گزارش‌های مهندسان ناظر و مجری پروژه در شهرداری و نهایتاً گرفتن گواهی بسیار مهم پایان کار از شهرداری و تفکیک واحدهای ساختمانی و اخذ سند می‌باشد.

در مقاله آموزشصفرتاصداجرایساختمان به مرحله دوم که همان مراحل اجرایی پروژه هست پرداخته می‌شود.

پس از گرفتن مجوز ساخت یا همان پروانه ساختمانی نوبت به مراحل اجرایی پروژه می‌رسد.

اجرای ساختمان به‌صورت کلی صرفاً انجام ۵ گام زیر است:

گام۱-آماده‌سازی

گام۲- اسکلت

گام۳- سفت‌کاری

گام۴-تأسیسات

گام۵- نازک‌کاری

گام۱-آماده‌سازی

۱-انتخاب مدیر پروژه یا پیمانکار مجرب

انتخاب مدیر پروژه یا پیمانکار مجرب برای اجرای ساختمان اولین و مهم‌ترین کاری است که باید کارفرمایان ساختمان انجام دهند.

موفقیت یا شکست در این بخش قطعاً در موفقیت یا شکست اجرای صحیح، به‌موقع و با هزینه درست ساختمان نقش مستقیم دارد.

۲-تجهیز کارگاه ساختمانی

شامل انجام بیمه‌های مسئولیت برای پروژه، کنترل و مطابقت نقشه‌های پروژه با یکدیگر و رفع نواقص احتمالی نقشه‌ها قبل از شروع به کار، انتخاب محل دپوی مصالح، انتخاب محل قرارگیری ماشین‌آلات، انتخاب محل و ساخت یا استقرار دفتر کارکنان پروژه، نگهبانی، انبار، سرویس‌های بهداشتی و…، ایمن‌سازی گذر و اجرای دیوارها یا حصارهای محدوده کارگاه ساختمانی، تهیه لیست و برآورد لوازم و ابزارآلات و مصالح موردنیاز اجرای پروژه، تهیه زونکن کارگاهی و تابلو مشخصات پروژه، تهیه وسایل کمک‌های اولیه و اطفاء حریق و لوازم ایمنی فردی.

۳-تخریب ساختمان کلنگی یا آماده‌سازی زمین

شامل موارد مهم زیر:

-بررسی وضعیت مجاورین ملک و موارد مهم اطراف پروژه

– بررسی وجود یا عدم وجود دیوار مشترک ساختمان موجود با ملک‌های مجاور

– بررسی چاه فاضلاب یا باغچه مجاور ملک در ساختمان همسایه

-تذکرات لازم و مهم به همسایه‌ها قبل از شروع تخریب

– مجوزها وهماهنگی‌های لازم با نهادهای مربوطه و ذیصلاح قبل از شروع تخریب

– آماده کردن وسایل و لوازم ایمنی مربوط به زمان تخریب

– تخریب دورچین( جان‌پناه) و بالکن‌های سمت گذر به‌وسیله کارگر و با دست

-تخریب دیوارهای مشترک با همسایه یا دیوارهای مشکوک توسط کارگر و بدون ماشین‌آلات تخریب

-آواربرداری و رسیدن به تراز شروع خاک

۴-اجرای گودبرداری در صورت وجود زیرزمین و هم‌زمان مهار جداره‌های گودبرداری

گودبرداری باید طبق طرح و دستورالعمل حفاظت جداره گودبرداری که برای پروژه تهیه‌شده است انجام شود. به‌صورت خلاصه روش‌های متداول مهار جداره گودبرداری در ساختمان‌سازی به شرح زیر است:

۱-خرپایی

۲-نیلینگ، انکراژ

۳-مهار متقابل

۴-شمع

۵-سپرکوبی

گام۲- اسکلت

۱-اجرای بتن مگر

اجرای بتنی با عیار سیمان ۱۵۰ کیلوگرم سیمان برای هر مترمکعب بتن باضخامت تقریبی ۱۰ سانتیمتر زیر فونداسیون جهت جداسازی فونداسیون از خاک زیر کار و تمیز شدن محل اجرای میلگردهای فونداسیون

۲-اجرای شالوده یا فونداسیون ساختمان

طبق نقشه‌هایسازه‌ایفونداسیون اجرا می‌شودالبتهدرصورتی‌که ساختمان بنایی (آجری) باشد اجرای شالوده طبق ضوابط مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان کفایت می‌کند

۳-اجرای اسکلت سازه

اسکلت سازه به ۳ صورت می‌تواند انتخاب و اجرا شود:

۱-اسکلت بنایی یا همان آجری

۲- اسکلت بتنی

۳-اسکلت فلزی

ساختمان بنایی محدودیت اجرای طبقات دارد که عمدتاً ۲ طبقه و در شرایط خاص حداکثر ۳ طبقه (یک زیرزمین و دوطبقه روی آن) اجرا می‌شود. ساختمان‌های با اسکلت بنایی نسبت به اسکلت فلزی یا بتنی ارزان‌ترین گزینه می‌باشد.

ساختمان اسکلت بتنی و فلزی محدودیت تعداد طبقات ندارد. اسکلت فلزی برای پروژه‌هایی که محدودیت تأمین پارکینگ وجود دارد گزینه مناسب‌تری نسبت به اسکلت بتنی است ولی اسکلت بتنی ازنظر هزینه ارزان‌تر اسکلت فلزی تمام می‌شود.

گام۳- سفت‌کاری

۱-اجرای سفت‌کاری یا درواقع اجرای آجرکاری و پیاده‌سازی نقشه معماری

اگر اسکلت ساختمان از نوع آجر باربر یا اصطلاحاً ساختمان آجری باشد دیوارهای آجری نقش سازه رادارند و هم‌زمان تقسیم فضا و پیاده‌سازی نقشه معماری در زمان آجرچینیانجام‌شده است.

در صورتیکه اسکلت ساختمان فلزی یا بتنی باشد یعنی ستون‌ها و تیرهای فلزی یا بتنی نقش باربری را بر عهده داشته باشند پس از اجرای کامل اسکلت و سقف ساختمان توسط آجرها یا بلوک‌هایسبک‌وزن دیوارهای ساختمان طبق نقشه معماری پیاده‌سازی و اجرا می‌شوند.

۲-اجرای آهن‌کشی آسانسور

برای اجرای آسانسور نیاز به اسکلت یا استراکچری است که آسانسور بر روی آن سوار شود که این کار توسط آهن‌آلات ساختمانی انجام می‌شود که اصطلاحاًآهن‌کشی آسانسور نام دارد.

آهن‌کشی آسانسور دقیقاً بعد از تکمیل اسکلت سازه یا هم‌زمان با پیاده‌سازی نقشه معماری و اجرای دیوارها انجام می‌شود.

گام۴-تأسیسات

اجرای تأسیساتمعمولاً ۲ مرحله کلی دارد. مرحله اول اجرای لوله‌کشی‌ها اعم از برقی یا تأسیسات مکانیکی و مرحله دوم تکمیل تأسیسات اعم از برقی یا مکانیکی می‌باشد.

مرحله اول اجرای تأسیسات یک گام مهم و اساسی در اجرای ساختمان است که به دلیل اهمیت آن در این مقاله یک بخش مجزا یا یک گام جدا به آن اختصاص داده‌ام . مرحله دوم تأسیسات که معمولاً شامل تکمیل کارهای تأسیسات و عمدتاً نصب لوازم تأسیساتیمی‌باشد در کارها و اقدامات گام نازک‌کاریدسته‌بندیکرده‌ایم.

مرحله اول اجرای تأسیسات گه درواقع گام چهارم اجرای ساختمان است شامل موارد زیر است:

۱-اجرای لوله‌کشی‌هایتأسیسات مکانیکی شامل آب، گاز، فاضلاب و آتش‌نشانی (در صورت لزوم)

۲-اجرای لوله‌کشیتأسیسات برقی

گام۵- نازک‌کاری

۱-اجرای کف‌سازی اولیه و پوشش لوله‌هایتأسیساتی با مصالحی مانند پوکه یا فوم بتن

۲-ساخت درب‌های فلزی و فریم‌ها و چارچوب‌های فلزی درب‌ها و پنجره‌ها

۳-ایزولاسیون سرویس‌های بهداشتی و تراس‌ها و بالکن‌ها

۴-اجرای کاشی و سرامیک بدنه سرویس‌های بهداشتی و آشپزخانه

۵-اجرای گچ‌وخاک دیوارها و سقف (در صورت لزوم)و هم‌زمان نصب فریم‌ها و چارچوب درب و پنجره‌ها

۶-نصب درب پارکینگ، لابی، ورودی واحدهای آپارتمانی و انباری‌ها

۷-اجرای سرامیک یا سنگ کف ساختمان شامل اتاق‌ها، سالن، آشپزخانه، سرویس‌ها و …

۸-اجرای پله

۹-اجرای مراحل اولیه نصب آسانسور

۱۰-اجرای سیم‌کشی و کابل‌کشی‌های برق

۱۱-اجرای سفیدکاری دیوارها و سقف (در صورت لزوم)

دلیل اینکه بعد از گچ‌وخاک و سفید سقف در پرانتز نوشتم “در صورت لزوم” این است که در برخی پروژه‌هابه‌طور کامل از سقف کاذب استفاده می‌گردددرنتیجهگچ‌وخاک و سفیدکاری سقف حذف می‌شود.

۱۲-نما

۲۳- اجرای سقف کاذب‌هایسرویس‌ها و آشپزخانه و در صورت لزوم طرح‌های سقف کاذب سقف در سالن یا اتاق‌ها جهت اجرای نورپردازی و دکور

۱۳-اجرای نقاشی ساختمان یا کاغذدیواری و سایر کارهای دکوراسیون کف،بدنه وسقف

۱۴-نصبیات شامل موارد زیر:

-پنجره‌های دوجداره

– کابینت

-شیرآلات و چینی‌آلات بهداشتی

-کلید، پریز، چراغ‌ها و لوسترهای روشنایی

-پرده

-سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی از قبیل پکیج و رادیاتور، کولر و…

-دربهای اتاقها و سرویسها

۱۵-تکمیل تاسیسات اتاق تاسیسات و آتش نشانی